معرفی گروه معماری

تاریخچه

دانشگاه کردستان، نخست در مهر 1377، کاردانی رشته معماری را در زیر مجموعه دانشکده مهندسی آغاز کرد. سپس از 1387 تا 1380، پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ناپیوسته در دستورکار این دانشگاه بود. در مهر 1388 همسو با تغییر سیاست­های وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری، دانشگاه کردستان سالانه حدود 40 دانشجو را در مقطع کارشناسی (پیوسته) پذیرش می‌کند. از سال 1391، گروه معماری به عنوان یکی از رشته‌های اصلی دانشکده نوپای هنر و معماری، شروع به جذب و آموزش دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد گرایش معماری کرده است (15حدود  نفر در سال). درراستای توسعه گروه، از مهر 1399، گرایش انرژی هم به عنوان دومین گرایش کارشناسی ارشد به گروه معماری افزوده شد. سالانه حدود 8 دانشجو در این گرایش پذیرفته می‌شوند.
اکنون، پنج عضو هیات علمی در این گروه مشغول به کار هستند و در آینده نزدیک دستکم همین تعداد جذب گروه خواهند شد. در بازه 24 سال فعالیت گروه معماری، 196 نفر (133 مرد و 63 زن) در مقطع کاردانی معماری، 243 نفر (153 مرد و 90 زن) در مقطع کارشناسی ناپیوسته معماری، 242 نفر (90 مرد و 152 زن) در مقطع کارشناسی و 65 نفر (34 مرد و 31 زن) در مقطع کارشناسی ارشد معماری از این دانشگاه دانش‌آموخته شده اند.

کارشناسی مهندسی معماری

امروزه مهندسی معماری نه تنها آمیزه‌ای از فن و هنر، بلکه دانشی بین‌رشته‌ای است که دسیپلین خاص خود را دارد. گرچه این رشته در زیر مجموعه ریاضی و فیزیک قرار دارد، اما در واقعیت سویه‌های هنری و فنی آن بسیار مهم است. دوره کارشناسی مهندسی معماری بر آموزش معمارانی با توانایی عمومی و حرفه‌ای تمرکز دارد. در طول این دوره به منظور پرورش خلاقیت، انتقال دانش و دستیابی به مهارت­های عمومی و حرفه­ای، دانشجویان با محتواهای هنری، فنی و تخصصی آشنا می­شوند.
گروه معماری دانشگاه کردستان این دوره را براساس شرح دروس مصوب وزارت علوم برنامه‌ریزی کرده است تا دانشجویان در چهار سال با محتواهای زیر آشنا شوند: نخست در سال اول تحصیلی، یک دورنمای کلی از رشته برای دانشجویان تازه‌وارد ترسیم می‌شود؛ با تقویت قدرت تخیل، تجسم فضایی و مهارت‌های بیانی (کلامی و ترسیمی)، دانشجویان برای ورود به سال بعد آماده می‌شوند. از سال دوم تحصیل به بعد، بیشترین زمان به پروژه‌های متنوع طراحی معماری، دروس فنی و کارگاهی و مباحث نظری مرتبط اختصاص داده می­شود.
فارغ‌التحصیلان این دوره بر اساس توانایی‌هایی که در روند آموزش کسب کرده‌اند، می­توانند در زمینه‌های زیر در جامعه و بازار ایفای نقش کنند:
- طراحی تک‌بنا و همچنین مجموعه‌های زیستی و چند عملکردی؛ از طرح‌های اولیه تا مراحل اجرایی کار، شامل طراحی اجزاء و عناصر تشکیل‌دهنده بنا؛
- همکاری با گروه مهندسان مشاور معماری در جهت توسعه طرح‌ها و تهیه نقشه‌های معماری مراحل یک و دو؛
- نظارت بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی؛
- مشارکت در مدیریت اجرایی پروژه‌های معماری؛
- عضویت در کادر فنی شهرداری‌ها و سازمان‌های مشابه؛
- تدریس در دوره‌های کاردانی و دبیرستان‌های فنی و حرفه‌ای آموزش و پرورش.
دوره کارشناسی مهندسی معماری در هشت نیم‌سال تحصیلی (ترم) و یا چهار سال و به صورت نظام آموزشی واحدی است. دروس در هر نیم‌سال به مدت ۱6 هفته ارائه می‌شود. در هر نیم‌سال، زمان تدریس هر واحد برای دروس نظری ۱6 ساعت، برای دروس عملی و آزمایشگاهی ۳۴ ساعت و همچنین برای دروس کارگاهی ۵۱ ساعت است. تعداد واحدهای درسی دوره ۱۴۰ واحد به شرح جدول زیراست:

کارشناسی ارشد

کارشناسی ارشد معماری به نحوی برنامه‌ریزی شده است که ارائه گرایش‌های تخصصی را با  نگاهی عمیق­تر امکان پذیر نماید. نیل به هدف فوق از طریق یک گروه از دروس تخصصی انتخابی و همچنین انعطاف برنامه در تعیین موضوع پژوهش­‌ها میسر شده است. در دانشگاه کردستان، دو گرایش ارشد شامل مهندسی معماری و مهندسی انرژی وجود دارد.



در گرایش معماری، ضمن ادامه مباحث دوره کارشناسی، دانشجویان با جنبه های تخصصی رشته معماری و پیچیدگی‌های آن بیشتر آشنا می‌شوند.  دانش‌آموختگان این دوره می‌توانند در زمینه‌های زیر ایفای نقش کنند:
- همکاری با گروه مهندسان مشاور معماری در جهت انجام مطالعات، توسعه طرح‌ها و تهیه نقشه‌های معماری مراحل یک و دو
- نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی؛
- مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژه‌های گسترده در زمینه گرایش تخصصی خود؛
- همکاری با متخصصین برنامه‌ریز مجتمع‌های زیستی، سازمان­دهی فضای زیست مرتبط مانند اکولوژیست‌ها، جغرافیدان‌ها، اقلیم‌شناسان، برنامه‌ریزیان اقتصادی و اجتماعی و شهرسازان؛
- عضویت در کادرفنی و همچنین سطوح مدیریت و سیاستگزاری شهرداری‌ها و سازمان‌های مشابه؛
- تدریس در دوره کارشناسی مهندسی معماری؛
- مشاوره عالی در زمینه طراحی فضای زیست به ویژه در حوزه گرایش تخصصی آن.

هدف از رشته گرایش مهندسی معماری – انرژی، کسب تخصص به منظور به‌کارگیری عوامل اقلیمی – بومی و انرژی‌های تجدید شونده در طراحی ساختمان‌ها بر اساس الگوی توسعه پایدار است. در شرایطی کنونی که زیست-بوم‌ها با چالش‌های جدی از نظر کمبود منابع انرژی و نیز آلودگی‌های ناشی از آن روبرو هستند، این گرایش ضرورت و اهمیت ویژه‌ای دارد. گرایش انرژی، علاوه بر اینکه تلاش می‌کند از امکانات محیط طبیعی و فن‌آوری‌های جدید حداکثر استفاده را ببرد، بر مصرف بهینه منابع، کنترل آلودگی‌های زیست محیطی و حذف پسماندها تمرکز دارد.
دانش آموختگان پس از اتمام دوره با مبانی و جزئیات طراحی اکولوژیک و اقلیمی آشنا می‌شوند و قادر خواهند بود ساختمان‌ها و مجتمع‌های زیستی کارآمدی از لحاظ صرفه‌جویی در مصرف انرژی طراحی کنند. علاوه بر مدیریت انرژی، از دیگر توانایی‌های دانش‌آموختگان این رشته، توانایی ممیزی انرژی در ساختمان‌های موجود کشور به‌منظور بهینه‌سازی آن‌ها خواهد بود. تعداد کل واحدهای درسی دوره ۳۲ واحد به شرح زیر است: